Blog

Wystawa immersyjna

Wystawa immersyjna to rodzaj ekspozycji, która wciąga zwiedzających w świat przedstawiony poprzez zmysłowe, interaktywne doświadczenia. W przeciwieństwie do tradycyjnych wystaw, immersyjne wystawy wykorzystują nowoczesne technologie – takie jak projekcje, dźwięki, światła, panele dotykowe i systemy wirtualnej lub rozszerzonej rzeczywistości – aby stworzyć otoczenie, które pozwala zanurzyć się w treści wystawy.

Celem wystawy immersyjnej jest stworzenie atmosfery, w której odbiorca staje się częścią prezentowanej historii lub konceptu. Zwiedzający mogą np. przechadzać się po cyfrowych krajobrazach, dotykać interaktywnych eksponatów, czy też aktywować różne elementy wystawy przez swoje gesty czy ruchy. Dzięki temu doświadczenie staje się bardziej osobiste i angażujące, co pozwala lepiej zapamiętać informacje i emocjonalnie połączyć się z prezentowaną tematyką.

Wystawy immersyjne są popularne w muzeach i galeriach, ale coraz częściej pojawiają się również w przestrzeniach edukacyjnych, wydarzeniach komercyjnych i różnego rodzaju ekspozycjach, które mają na celu głębsze zaangażowanie publiczności w odkrywanie nowych treści i zjawisk.

Mapping

Mapping to technika projekcji, która pozwala nakładać dynamiczne obrazy na dowolne powierzchnie – od budynków po eksponaty muzealne. Zamiast standardowego ekranu, mapping wykorzystuje istniejące struktury jako "płótno", co umożliwia tworzenie unikalnych efektów wizualnych, ściśle dopasowanych do kształtów i detali powierzchni. Technologia ta jest popularna zarówno na dużych wydarzeniach plenerowych, jak i w subtelnych aranżacjach wnętrz.

Zastosowanie na elewacji budynku

Mapping na fasadzie budynku pozwala na tworzenie spektakularnych widowisk świetlnych, które ożywiają całą strukturę. Dzięki projekcjom 3D można uzyskać efekt "zniekształcania" budynku, tak jakby jego elementy poruszały się lub zmieniały kształt. To doskonały sposób na przyciągnięcie uwagi widzów podczas wydarzeń, świąt miejskich czy premier. Na elewacji można wyświetlać sceny historyczne, prezentacje artystyczne, reklamy czy nawiązania do lokalnych symboli, co czyni budynek integralną częścią wydarzenia.

Zastosowanie w muzeum

Mapping może być również wykorzystany w muzeach do stworzenia subtelnych, nastrojowych efektów na ekspozycjach. Na przykład delikatne projekcje na ścianach lub eksponatach mogą ożywiać obrazy, rekonstrukcje historyczne czy opowiadać wizualnie historie, tworząc immersyjne doświadczenia dla zwiedzających. Dzięki temu można w atrakcyjny sposób zaprezentować artefakty czy sceny, które przyciągną uwagę, ale nie przytłoczą treści wystawy. Mapping w muzeum pomaga stworzyć wyjątkową atmosferę, dodając głębi i kontekstu do tradycyjnej ekspozycji, bez konieczności modyfikacji lub dotykania cennych eksponatów.W obu przypadkach mapping pozwala na kreatywne wykorzystanie przestrzeni i dostarcza niezapomnianych wrażeń wizualnych, które wzbogacają odbiór przekazywanych treści.

Nowoczesne technologie w muzeach: od koncepcji do realizacji

Współczesne muzea stają przed wyzwaniem dostosowania swoich przestrzeni do oczekiwań zwiedzających, którzy coraz częściej poszukują interaktywnych i angażujących doświadczeń. Wprowadzenie nowoczesnych technologii audiowizualnych (AV) staje się kluczem do spełnienia tych oczekiwań. Jak jednak przebiega proces wdrażania takich technologii od pomysłu do realizacji?

1. Analiza potrzeb i koncepcja
Pierwszym krokiem jest zrozumienie potrzeb muzeum oraz oczekiwań jego gości. Ważne jest, aby technologia nie dominowała nad treścią wystawy, lecz ją uzupełniała, czyniąc przekaz bardziej przystępnym. Na tym etapie warto zdefiniować cele, jakie ma spełniać nowa instalacja – czy ma edukować, bawić, a może jedno i drugie?​

2. Wybór odpowiednich rozwiązań technologicznych
Na podstawie zebranych informacji dokonuje się wyboru technologii, które najlepiej spełnią założone cele. Mogą to być interaktywne ekrany dotykowe, projekcje mappingowe, systemy rzeczywistości rozszerzonej (AR) czy hologramy. Kluczowe jest, aby wybrane rozwiązania były intuicyjne w obsłudze i dostosowane do specyfiki eksponatów.​

3. Projektowanie i integracja
Kolejnym etapem jest zaprojektowanie systemu AV w taki sposób, aby harmonijnie współgrał z istniejącą przestrzenią muzealną. Wymaga to ścisłej współpracy z architektami, kuratorami oraz specjalistami od technologii. Integracja nowych rozwiązań nie powinna zakłócać odbioru tradycyjnych eksponatów, lecz je wzbogacać.​

4. Instalacja i testy
Po zaakceptowaniu projektu następuje etap instalacji. Ważne jest, aby przeprowadzić go w sposób minimalizujący zakłócenia w funkcjonowaniu muzeum. Po zainstalowaniu sprzętu przeprowadza się testy, aby upewnić się, że wszystko działa zgodnie z założeniami i jest gotowe na przyjęcie zwiedzających.​

5. Szkolenie personelu i otwarcie wystawy
Ostatnim, ale nie mniej ważnym krokiem jest przeszkolenie personelu muzeum w obsłudze nowych technologii. Dzięki temu pracownicy będą mogli skutecznie wspierać zwiedzających w korzystaniu z interaktywnych elementów wystawy. Po zakończeniu wszystkich przygotowań następuje oficjalne otwarcie nowej, technologicznie wzbogaconej ekspozycji.​ Przykładem takiego procesu jest realizacja projektu w Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim, gdzie stworzono interaktywną ekspozycję multimedialną z panelem dotykowym, umożliwiającą zwiedzającym wybór treści do wyświetlenia na dużym monitorze. Dzięki temu odwiedzający mogli m.in. obejrzeć archiwalny wywiad z artystą czy przeglądać fotografie podzielone na kategorie, takie jak ludzie, zwierzęta czy pejzaże. 

Wdrażanie nowoczesnych technologii w muzeach to proces wymagający, ale przynoszący wymierne korzyści w postaci zwiększonego zaangażowania zwiedzających oraz unowocześnienia sposobu prezentacji treści.​

Hologram

Hologramy w muzeach są nowoczesnym rozwiązaniem, które pozwala odwiedzającym doświadczyć treści wizualnych w trójwymiarze. Stworzenie hologramu nie wymaga skomplikowanego sprzętu ani rzeczywistych hologramów w rozumieniu fizycznym, a najczęściej opiera się na technice iluzji optycznej, która tworzy realistyczne efekty 3D. Poniżej kilka metod:

1. Technika „Pepper’s Ghost”

  • Jest to jedna z najstarszych i najprostszych technik tworzenia efektu holograficznego. Wykorzystuje ona przezroczysty panel szklany lub akrylowy ustawiony pod kątem, aby odbijać obraz z projektora lub monitora.
  • Wyświetlany obraz odbija się w taki sposób, że dla widza wygląda, jakby unosił się w przestrzeni – idealnie sprawdza się przy rekonstrukcjach postaci historycznych lub scen narracyjnych.
  • Technika ta jest często używana w muzeach, ponieważ jest stosunkowo łatwa w realizacji i efektywna.


2. Hologramy wentylatorowe (wentylatory LED)

  • Specjalne wentylatory wyposażone w LED emitują obrazy, tworząc efekt unoszącego się w powietrzu hologramu. Dzięki szybkiej rotacji i oświetleniu LED, wyświetlają one obraz 3D, który można oglądać pod różnymi kątami.
  • Jest to efektowne rozwiązanie, zwłaszcza przy wyświetlaniu ruchomych obiektów, znaków lub postaci w skali mniejszej niż rzeczywista.


3. Hologramy 3D za pomocą projekcji przestrzennej

  • Za pomocą kilku projektorów można stworzyć iluzję obiektu 3D, wyświetlanego na półprzezroczystych ekranach (np. tkaninach lub akrylowych panelach).
  • Ustawienie kilku ekranów pod różnymi kątami daje efekt widoczny z różnych perspektyw, dzięki czemu zwiedzający mogą oglądać hologramy w ruchu, co świetnie sprawdza się przy wizualizacjach dużych artefaktów.


4. Piramidy holograficzne (Hologram Pyramids)

  • To konstrukcje piramidalne, najczęściej wykonane z przezroczystego szkła lub akrylu, które umożliwiają projekcję obrazu 3D na każdą z czterech stron piramidy.
  • Wyświetlany obraz wydaje się unoszącym hologramem, który można oglądać z każdej strony piramidy, co pozwala na efektowne prezentowanie niewielkich obiektów, np. artefaktów, które obracają się w przestrzeni.


5. Augmented Reality (AR) z okularami holograficznymi

  • Okulary lub gogle AR, takie jak Microsoft HoloLens, pozwalają na nałożenie obiektów holograficznych bezpośrednio na rzeczywiste eksponaty w muzeum.
  • Zwiedzający, zakładając okulary, widzą wirtualne elementy wyświetlone w ich polu widzenia, co pozwala na interakcję z wyświetlanymi przedmiotami i daje wrażenie pełnej immersji.
Każda z tych metod oferuje muzeum możliwość wzbogacenia tradycyjnych ekspozycji i przyciągnięcia uwagi gości dzięki nowoczesnej technologii, która nie tylko uatrakcyjnia wystawę, ale także pomaga w przystępny sposób przekazywać wiedzę.
Szukaj